Les abbréviations incluent:
adj. = adjectif; adv. = adverbe; conj. = conjonction;
fig.
= figuratif; intr. = intransitif; n. = nom; prép.
= préposition; pron. = pronom; tr. = transitif; tr./intr.
= transitif ou intransitif; v. = verbe.
Français-ido
COO
coopérateur (adjectif, sens masculin) kooper.ant.a;
kooper.ant.o, kooper.er.o
coopératif kooper.al.a, kooper.ant.a
coopération kooperp, kooper.ad.o; (sens général)
kun-laboro, kun-labor.ad.o
coopérer (intransitif: au sens de société
coopérative) kooperar; (sens général) kun-laborar,
kontributar (ad)
cooptation koopto, koopt.ad.o; droit de cooptation koopto-yuro
coopter (transitif) kooptar (ulu)
coordination koordino, koordin.ad.o, koordin.es.o
coordonnée (adjectif, sens féminin) koordin.at.a,
koordin.at.o
coordonner (transitif) koordinar
copahu kopaivo
copain kompano
copal kopalo
copartager (transitif) inter-dividar, parto-prenar (ulo,
kun ulu)
copayer kopaiv.ier.o
copeau spano, rabot.ur.o; copeau de bois ligna spano;
copeau
de fer fera spano
copie kopio, kopi.ur.o; (d'élève) skribo-tasko;
exerc.ur.o; (manuscrit) manuskripto; (double) duplikato;
copie
de lettres kopio-registro
copier (transitif) kopiar; (imiter) imitar; (singer)
imit.ach.ar
copieux abund.ant.a
copiste kopi.ist.o; (imitateur) imit.ant.o, imit.er.o
copropriétaire kun-propriet.er.o
copropriété kun-propriet.o, kun-propriet.aj.o
copulatif junt.ant.a, junt.iv.a
copulation kopulaco
copule kopulo
coq hano, han.ul.o; coq de bruyère gruzo; grand
coq de bruyère urogalo; coq d'inde dindo; (cuisinier)
koqu.ist.o; comme un coq en pâte komforte, delic.oz.e
coq-à-l'âne ne-koher.ant.a parolo
coque shelo; (de navire) kareno; (de cheveux, rubans)
loklo; oeuf à la coque ovo mole koqu.it.a
coquebin naiva yun.ul.o
coquelicot papaver.et.o
coqueluche koklusho; (sens figuratif) être la
coqueluche de esar la favor.at.o di
coquemar bolio-poto
coquet (adjectif) koketa, (élégant)
eleganta; une coquette koket.in.o
coqueter (intransitif) koket.es.ar
coquetier (marchand) ovo-vend.ist.o, pultro-vend.ist.o;
(godet)
ov.ier.o
coquetterie koket.es.o; koket.aj.o
coquillage konko, konk.et.o
coquille konko; (de noix, d'oeuf) shelo; en forme
de coquille konk.atr.a, konko-forma; à coquille konk.oz.a;
coquille
d'oeuf ovo-shelo; (imprimerie) kompost-eroro
coquin raskalo; (sens familier et plaisant) kerlo
coquinerie (qualité) raskal.es.o, (acte)
raskal.aj.o
cor (insrument) korno, (personne) korn.ist.o,
korn.er.o; (de cerf) korno-brancho; (au pied) kalo; cor
de chasse chas-korno; sonner du cor son.ig.ar korno; cerf
dix cornes dek-yara cerv.ul.o; à cor et à cri
insist.eg.e, bruis.eg.e
corail koralio; bouche de corail koralia boko, korali.atr.a
boko
corailleur korali.ist.o, koralio-pesk.ist.o
coraillaire, coraillin korali.al.a, korali.atr.a
coraillifère koral.oz.a, koral.if.ant.a
coran korano
corbeau (zoologie) korvo, korv.ul.o; (architecture)
korbelo
corbeille korbo, (contenu) korb.ed.o; corbeille à
ouvrage labor-korbo; (de fleurs, jardin) flor-bedo; corbeille
de mariage mariaj.al.a donaci
corbillard sarko-veturo
corbillon korb.et.o
cordage kordo (nav.al.a), kord.eg.o (nav.ala.)
corde (aussi sens mathématique, d'un arc) kordo;
(supplice)
pend.es.o; corde à violon violin-kordo;
corde à
boyau tripo-kordo; danseur de corde kordo-dans.ist.o;
homme
de sac et de corde pend.int.o; usé jusqu'à la corde
konsum.it.a til la filo; montrer la corde (tissu) vid.ig.ar
la filo; montrer la corde (sens figuratif) vid.ig.ar la ruzo;
avoir
plusieurs cordes à son arc havar plura moyeni, havar plura procedi;
toucher
la corde sensible tushar la maxim vibr.ant.a punto
cordeau kordo (por mezurar, por trasar), kord.et.o (por mezurar,
por trasar)
cordeler (transitif) kord.ig.ar
cordelette kord.et.o
cordelier francisk.an.o
cordelière orno-kordo, zono-kordo
cordelle kordo, tiro-kordo
corder (transitif: tordre) tord.ig.ar; (lier)
ligar
corderie kord.it.eri.o, kord.it.ey.o
cordial (adjectif) kordi.al.a; (médicament)
kordi.al.a, fort.ig.iv.a; fort.ig.iv.o
cordialité kordi.al.es.o
cordier kord.ist.o, kord.if.ist.o
cordiforme kordio-forma
cordon (aussi d'un ordre) kordono; (troupes) kordono,
kateno; cordon de soulier shu-kordono; cordon s'il vous plaît
apertez, me pregas; tenir les cordons de la bourse esar mastro di
la pekunio
cordonner (transitif) kordon.ig.ar
cordonnerie (industrie) shu.ad.o, shu.if.ist.ad.o, (fabrique)
shu.eri.o, shu.if.eri.o
cordonnet kordon.et.o
cordonnier shu.ist.o, shu.if.ist.o
corégent kun-regento
coreligionnaire sam-religi.an.o
coriace ledr.atr.a, harda
coriandre koriandro
corindon (technique) korundo
corinthe (raisin de) korinto
corme sorbo
cormier sorb.ier.o
cormoran kormorano
cornac elefanto-dukt.ist.o, kornako
cornaline kornalino
corne (d'animal, matière, instrument à vent)
korno; de corne korna; bêtes à cornes korn.oz.a
bestii; corne d'abondance abundo-korno; chapeau à trois
cornes tri-korna chapelo; corne à soulier shu-met.il.o;
faire
une corne à un livre faldar angulo di pagino
corné korn.atr.a, korn-harda
cornée (de l'oeil) korneo
corneille korniko
cornemuse kornamuzo
corner (transitif: annoncer) korne anuncar (ulo), korne
proklamar (ulo); (appeler) korne vokar (ulu); (un livre)
angul-faldar; X (intransitif) korno-plear; (par tuyau)
tubo-parolar; (oreilles) zumar
cornet korneto; cornet à pistons valvo-korneto;
cornet
acoustique akustik.al.a tubo; cornet à dés korneto
(di kubi); cornet de papier papera korneto
cornette kofio, korno-kofio
cornettiste kornet.ist.o, kornet.er.o
corniche kornico; (route) kornico-voyo
cornichon kukombr.et.o
cornier (adjectif) angul.al.a
cornière (sens féminin) angul-peco
corniste korn.ist.o, korn.er.o
cornouille kornelo
cornouiller kornel.ier.o
cornu korn.oz.a
cornue (sens féminin) retorto
corollaire (sens masculin) korolario
corolle korolo
corollé, corolliflore korol.oz.a
corollin korol.al.a
coronaire koron.al.a, koron.atr.a
corporal korporalo
corporatif korporacion.al.a
corporation korporaciono
corporel korp.al.a
corps korpo; (corporation) korporaciono; (consistance)
ferm.es.o, solid.es.o; (étoffe) dik.es.o; (vin) fort.es.o;
(embonpoint)
karn.oz.es.o; corps d'armée arme-korpo;
corps enseignant
doc.ant.ar.o; corps de pompe pump.il.o-cilindr.o;
corps du délit
materio di delikto; corps de logis chef-parto (di loj.ey.o); corps
de ballet bal.et.o-trupo; corps de garde gardo-trupo; garde
du corps (sens masculin) korpo-gard.ist.o; (sens féminin)
korpo-guardo; (sens maritime)garde mort boy.eg.o, ankro-boyo,
ankro-kofro; corps à corps korpo ye korpo, kontakte; devenir
corps korp.esk.ar; de corps et d'âme korpe ed anme; prendre
du corps divenar korpulenta; esprit de corps korporacion.al.a
mento; à bras le corps embrace; à corps perdu
kun tota impetuo, kun tota fervoro, kun tota kordio; à son corps
défendant kontre-vole, rezist.ant.e; drôle de corps
stranja kerlo; avoir le diable au corps esar diabl.oz.a, esar diabl.atr.a;
corps
et biens kun homi e vari
corpulence korpulent.es.o
corpulent korpulenta
corpusculaire korpuskul.al.a
corpuscule korpuskulo
correct korekta
correcteur korekt.ig.ist.o, korekt.ig.er.o
correctif (adjectif, sens masculin) korekt.ig.iva, korekt.ig.iv.o
correction (qualité) korekt.es.o; (acte)
korekt.ig.o; (résultat) korekt.ig.ur.o; sauf correction
ecepte korekt.ig.o; (punition) puniso; maison de correction
punis-domo
correctionnel delikt.al.a, punis.al.a; tribunal de police
correctionnel delikt.al.a tribunalo, polic.al.a tribunalo
corrélatif (adjectif, sens masculin) korelat.ant.a,
korelat.iv.a, korelat.iv.o
corrélation korelato, korelat.ad.o; être en
corrélation korelatar (ulo)
correspondance (aussi par lettres) korespondo, korespond.ad.o;
être
en correspondance avec quelqu'un korespondar kun ulu;
(conformité)
konform.es.o, konkordo
correspondant (adjectif, sens masculin) korespond.ant.a;
korespond.ant.o, korespond.er.o
correspondre (intransitif, aussi par lettres) korespondar
(ad, kun); (s'accorder) konkordar; (être en communication)
inter-komunikar; se correspondre (symétriquement)
simetr.es.ar
corridor koridoro
corrigé (sens masculin) korekt.ig.aj.o, korekt.ig.ur.o
corriger (transitif) korekt.ig.ar, emendar
corrigible korekt.ig.ebl.a
corroborant, corroboratif konfirm.ant.a, konfirm.iv.a; (sens
médical) fort.ig.iv.a
corrobation konfirmo, fort.ig.o
corroborer (transitif) konfirmar, fort.ig.ar
corroder (transitif) korodar
corroirie ledro-prepar.ad.o, ledro-prepar.eri.o
corrompre (transitif, sens physique et moral) koruptar;
(acheter)
subornar
corrosif (adjectif, sens masculin) korod.iv.a, korod.iv.o
corrosion korodo, korod.ad.o, korod.es.o
corroyage ledro-prepar.ad.o
corroyer (transitif) preparar ledro
corroyeur ledro-prepar.ist.o
corrupteur (adjectif) korupt.iv.a, korupt.em.a
corruptibilité korupt.ebl.es.o
corruptible korupt.ebl.a
corruption (acte) korupto, korupt.ad.o; (état)
korupt.es.o; suborno
corsage (buste) busto; (vêtement) korsajo
corsaire (personne) korsaro; (navire) korsar-navo
corsé dika, forta, korpulenta
corselet (armure) kuras.et.o; (anatomie) torako
corser (transitif) dik.ig.ar, plu-dik.ig.ar, fort.ig.ar,
plu-fort.ig.ar
corset korseto
corseter (transitif) korset.iz.ar (ulu)
corsetier (fabricant) korset.ist.o, korset.if.ist.o;
(marchand)
korset.ist.o, korset-vend.ist.o
cortège eskorto, procesiono, sequ.ant.ar.o
cortical kortic.al.a
corvéable korve-debanta, korve.ig.ebl.a
corvée korveo; faire la corvée korvear
corvette korveto
coryphée korifeo
coryza naz-kataro
cosécante ko-sek.ant.o
cosignataire kun-signat.ant.o, kun-signat.int.o
cosinus ko-sinuso
cosmétique (adjectif) kosmetik.al.a; (sens
féminin, art de la toilette) kosmetiko; (sens masculin)
baston-pomado
cosmique kosm.al.a
cosmogonie kosmogonio
cosmogonique kosmogoni.al.a
cosmographe kosmografi.ist.o
cosmographie kosmografio
cosmographique kosmografi.al.a
cosmologie kosmologio
cosmologique kosmologi.al.a
cosmopolite (adjectif, sens masculin) kosmopolit.a, kosmopolit.o
cosmopolitisme kosmopolit.es.o, kosmopolit.ism.o
cosmos kosmo
cosse shelo; pois en cosse shelo-pizi; pois sans cosse
sen-shela pizi
cosser (transitif) sen-shel.ig.ar, ek-shel.ig.ar
cossu richa, komfort.oz.a
costal kost.al.a
costume kostumo; vest.ar.o, vest.iz.ur.o; costume de cérémonie
ceremoni.al.a kostumo
costumer (transitif) travestiar (ulu); bal costumé
balo en travestio
costumier kostum.ist.o, kostum-vend.ist.o, kostum-lug.ist.o
cotangente ko-tangento
cote (nombre) koto; (quote-part) quoto; (impôt)
imposto, taxo; (bourse) kurso-listo; cote mal taillée
transakt.al.a mez-valoro
côte (anatomie, os) kosto; (rive) rivo;
(région
côtière) litoro; (montée) rampo; côte
de melon melon-kosto; velours à côte kosto-veluro;
côte
à côte flanko an flanko; à mi côte
ye mi-alt.es.o; faire côte, donner à la côte
strandar sur rivo
côté (anatomie, militaire) flanko; (géométrie,
architecture) latero; bas côté (église)
later.al.a navo; à côté de quelqu'un apud ulu;
(en
le dépassant) preter; à côté du sujet
exter la temo; de côté et d'autre diversa-loke, dise;
de
côté flanke, flank.al.a; l'épée au côté
l'espado an la flanko; aller de côté irar ad-latere;
d'un côté un-latere; d'un autre côté
altra-latere; de tous côtés omna-latere;
de mon
côté mea-latere; passer à côté
preter-irar; regarder de côté (sens propre) regardar
oblique; regarder de côté (sens figuratif) regardar
des-favore, regardar des-prize; mettre de côté pozar
aparte, for-portar; mettre de côté (économiser)
sparar; se mettre du côté du manche adherar a la maxim
forta partiso
coteau kolin.et.o
côtelé kost.iz.it.a, kost.oz.a
côtelette kotleto
coter (transitif) kot.iz.ar; (imposer) taxar,
impostar; (sens figuratif) très coté alte priz.at.a
coterie sekt.et.o, sekt.ach.o; partis.et.o, partis.ach.o
cothurne koturno
côtier (adjectif, sens géographique) riv.al.a;
région
côtière litoro; (relatif à une montée)
ramp.al.a; (sens masculin, navire) rivo-navo;
(cheval) helpo-kavalo
cotillon jupono; (danse) kotiliono; courir le cotillon
persequar la hom.in.i
cotillonneur kotilion.er.o
cotisation suskripto, kontributo
cotiser (se) suskriptar, kontributar
coton kotono; de coton kotona; filer un mauvais coton
male standar, esar en danjero
cotonnade koton.aj.o
cotonner (transitif) koton.iz.ar
cotonnerie koton.if.eri.o
cotonneux koton.oz.a, koton.atr.a; (duveleux) lanug.oz.a;
(spongieux)
sponj.atr.a
cotonnier (adjectif) koton.al.a; (sens masculin, arbre)
koton.ier.o; (fabricant) koton-fabrik.ist.o
coton-poudre pulvero-kotono, nitro-kotono
côtoyer (transitif) sequar la rivo (di...); (sens
figuratif) frolar (ulu)
côtre kutro
cotret fask.et.o
cottage rur-domo
cotte kuto; (jupe) jup.et.o, jupono; cotte de mailles
mash-kuto, mash-tuniko
cotuteur kun-tutel.ant.o, kun-tutel.er.o
cotylédon kotiledono
cotylédoné kotiledon.oz.a
cou kolo; cou-de-pied pedo-kolo; cou de cygne
cigno-kolo; se rompre le cou ruptar sua kolo; prendre ses jambes
à son cou fugar rapid.eg.e, kur.eg.ar
couac (interjection) quak!; (sens masculin) kanto-falio
couard (adjectif, sens masculin) poltrona, poltrono;
des-kuraj.oz.a, des-kuraj.oz.o
couardise poltron.es.o, poltron.aj.o
couchage (action) kush.ad.o, su-kush.ad.o; (fourniture)
lit-acesori
couchant (adjectif) kush.ant.a, su-kush.ant.a; (sens
masculin) ocidento; faire le chien couchant reptar sklav.atr.e
couche (sens littéral)lito; (de sable, etc.)
strato; (de peinture) induto, indut.ur.o; (de jardin) sterko-bedo;
(lange)
lanjeto; (pluriel) parturo; être en couches esar partur.ant.a,
esar partur.ont.a; fausse couche mis-parturo;
disposer par couches
stat.ig.ar, aranjar strat.op.e; arbre de couche mov-arboro, transmis-arboro;
plaque de couche suolo (di fusilo)
coucher (transitif) kushar (ulu, ulo); (étendre
tout au long, étendre tout du long) sternar;
(gésir)
jacar;
chambre
à coucher dormo-chambro; coucher quelqu'un en joue vizar
ulu; coucher quelque chose par écrit mencionar ulo skribe;
coucher des couleurs aplikar kolori; le soleil s'est couché
la suno kushis su, la suno des-aparis; être couché
jacar; se coucher kushar su
coucher (sens masculin) kusho, su-kusho; (literie)
lit-acesori; payer pour le coucher pagar por la nokto
couchette lit.et.o
coucheur kun-dorm.ant.o, lit-akompan.ant.o, lit-kompano; mauvais
coucheur mala kompano, mala kamarado
couci-couça, couci-couci pasable
coucou kukulo; (horloge) kukul-horlojo
coude kudo; être coude à coude inter-kushar
la kudi; se tenir les coudes inter-sentar la kudi; jouer des
coudes agar per la kudi, avancar per la kudi; coup de coude
kudo-frapo, kudo-shoko; donner un coup de coude à quelqu'un
shokar ulu per kudo, frapar ulu per kudo; lever le coude, hausser le
coude esar drink.ad.er.o
coudé kud.oz.a, kud.atr.a
coudée (mesure) kud-mezuro; avoir les coudées
franches havar la kudi libera, esar tote libera
cou-de-pied pedo-kolo
couder (transitif) kud.ig.ar, kud.iz.ar
coudoiement kud-puls.ad.o
coudoyer (transitif) kud-puls.ar (ulu)
coudraie avelan.ier.ey.o
coudre (transitif) sutar; coudre à la machine
mashin-sutar; machine à coudre suto-mashino; coudre ensemble
kun-sutar; coudre ensemble (sens figuratif) juntar, ligar;
être
cousu d'or esar plena de oro, esar plena de pekunio;
malice cousue
de fil blanc ruzo tro vid.ebl.a
coudrette avelan.ier.ey.o
coudrier avelan.ier.o
couenne porko-pelo; (pathologie) koteno
couenneux membran.oz.a, koten.oz.a
cougouar pumao
coulage (action) ek-fluo; (de fonte) gis.ad.o;
coulage
de la lessive flu.ig.o di la lesiv-aquo; (sens figuratif, gaspillage)
disip.ad.o
coulant (adjectif) flu.ant.a, flu.em.a; (sens figuratif)
koncili.ant.a, koncili.em.a; noeud coulant glit-nodo; (sens masculin,
anneau) shov-ringo, glit-ringo
coulée flu.o, flu.ad.o; (de fonte) giso, gis.ad.o;
coulée
de lave flu.aj.o de lavao
couler (intransitif) fluar; (glisser) glitar;
(fuir)
likar; couler bas (navire) sinkar, dron.es.ar;
X (transitif)
flu.ig.ar; (glisser) glit.ig.ar (ulo, en ulu); (navire) dronar;
(bronze) gisar; (le linge) lesivar; faire couler flu.ig.ar
(ulo, sur); couler des jours heureux vivar felica dii; se la
couler douce vivar sen-pene, vivar sen-jene, vivar komfort.oz.e
couleur koloro; (matière colorante) kolor-materio,
farbo; couleur chair karn.e.a; haut en couleur reda, red.atr.a;
mettre
en couleur kolor.iz.ar (ulo); homme de couleur ne-blanko;
sous
couleur de simul.ant.e; en dire de toutes les couleurs dicar
omna-speca rakonti (pri); en voir de toutes les couleurs havar omna-speca
aventuri, havar omna-speca des-fortuni
couleuvre kolubro; avaler des couleuvres subisar sham.ig.i,
subisar ofensi
couleuvreau kulubro-yuno, kolubr-yuno
couleuvrin kolubr.atr.a
couleuvrine kulebrino
coulis (adjectif) vent coulis aer-flu.et.o; (sens
masculin) coulis d'écrevisses kankro-supo
coulisse (technique, finance, théâtre) kuliso;
(couture)
kordon-orl.ur.o, stang-orl.ur.o; yeux en coulisse okuli obliqua,
okuli mi-kloz.it.a
coulisseau kuliso, kulis.et.o
coulisser (transitif) kulis.iz.ar; (couture) orlar
coulissier kulis.ist.o, kulis.er.o
couloir koridoro
coulure ek-fluo; (de la vigne) jermo-tuzo
coup (action) frapo; donner des coups frapar,
butar (ulu); en venir aux coups finar per inter-batar; coup de
mer ondo-frapo; coup de soleil suno-frapo; coup de patte,
coup de pied pedo-frapo; coup pour coup frapo po frapo; se
donner un coup contre un mur frapar su ad muro; X (mouvement
ou acte élémentaire)stroko; coup d'aile alo-frapo;
coup
de piston piston-frapo; coup de filet reto-stroko; coup de
bourse stroko di borso; coup d'état stroko di stato;
coup
d'éclat bril.ant.a stroko; coup d'essai probo-stroko;
coup
de Jarnac perfida stroko; coup de langue lango-stroko;
coup
de main (sens militaire) manu-stroko; coup de main
(aide)
helpo; coup monté prepar.it.a stroko, medit.it.a ruzo; coup
de théâtre stroko di teatro; c'est lui qui a fait le
coup lu ya facis la stroko; coup de téléphone
telefono; coup de feu pafo; coup de fusil pafo, fusil-pafo;
tirer
des coups de fusil pafar (per fusilo), paf.ad.ar (per fusilo);
sans
coup férir sen pafo, sen rezisto, sen violento; coup d'air
kold.esk.o pro aer-fluo; coup de foudre fulmino; coup de tonnerre
tondro; coup de sang apoplexio; coup de tête kaprico,
(subita) kaprico, arbitri.aj.o, (subita) arbitri.aj.o; à coup
sûr certe, infalible; après coup pose, tro tarde;
coup sur coup iter.ant.e; pour le coup ye ca foyo;
tout
à coup subite; tout d'un coup en un foyo, bloke;
avoir
le coup d'oeil juste mezurar juste per l'okulo; jeter un coup d'oeil
sur jetar regardo ad...; être sous le coup de minac.es.ar
da...; tomber sous le coup de esar expoz.at.a ad; gagner à
tous coups, gagner à tous les coups ganar ye omna foyi, ganar
ye omna stroki; réussir du premier coup sucesar ye l'un.esm.a
foyo; boire un coup drinkar glas.ed.o (de vino); donner un coup
d'épaule à quelqu'un donar helpo ad ulu; donner un
coup de fer à un chapeau ri-glat.ig.ar chapelo; être
aux cent coups esar en maxima ag.ad.o; faire les cent coups
facar omna-speca fol.aj.i, facar omna-speca violenti; manquer son coup
faliar la stroko, faliar la okaziono; monter le coup à quelqu'un
dup.ig.ar ulu; porter coup impresar, efikar; tenir coup rezistar
coupable (adjectif, sens masculin) kulp.ant.a, kulp.int.a,
kulp.oz.a; kulp.ant.o, kulp.int.o, kulp.oz.o (pri)
coupage (de vin) mixo, mix.ur.o, diluto, dilut.ur.o
coupant (adjectif) tranch.ant.a, tranch.iv.a, tranch.em.a;
(sens
masculin) tranch.iv.o, tranch.ant.o, tranch.ar.ist.o
coupe (vase) kalico, kupo; (séparation totale,
aussi cartes) trancho, tranch.ad.o; (partielle) seko, sek.ad.o;
(résultat) sek.ur.o; (taille) talio, tali.ad.o; (d'un
vêtement) tali.ur.o; (géométrie) seciono;
(d'une
phrase) divid.ur.o; (nage) nato-stroko; coupe de cheveux
haro-talio, haro-tali.ur.o; coupe de bois ligno-tranch.aj.o;
faire
une coupe sombre facar tot.al.a trancho; faire une coupe sombre
(sens figuratif) metod.oz.e spoliar (ulu); faire sauter la
coupe eskamotar la trancho; être sous la coupe de quelqu'un
esar subordin.it.a ad ulu, esar depend.ant.a de ulu; tomber sous la
coupe de quelqu'un falar en la manui di ulu, falar en la arbitrio di
ulu, falar en la povo di ulu
coupé (voiture, chemin de fer) kupeo
coupe-bourse burso-furt.ist.o, burso-furt.er.o
coupe-cigares sigar-tranch.il.o
coupe-circuit inter-rupt.il.o (di sekur.es.o)
coupe-file pas-karto
coupe-gorge insidio-domo; furt.ey.o, ocid.ey.o
coupe-jarret rapt.ist.o, rapt.er.o
coupellation (chimie) kupelo
coupe-papier paper-kultelo
couper (transitif, complètement)tranchar; (partiellement)
sekar; (tailler) taliar; (du vin) dilutar, mixar; couper
les cartes tranchar la pako; couper l'herbe sous le pied de quelqu'un
suplantar ulu; couper l'appétit supresar l'apetito; couper
la parole à quelqu'un inter-ruptar ulu, inter-ruptar la parolo
di ulu; (allumage, communication) ruptar, inter-ruptar; couper
la retraite à l'ennemi klozar la retreto a l'enemiki; couper
court à quelque chose ces.ig.ar ulo; couper au plus court
sequar la maxim kurta voyo; sentier qui coupe voy.et.o plu kurta;
phrase
mal coupée frazo male divid.it.a; X se couper
tranch.es.ar, sek.es.ar; (réciproquement) inter-sekar; se
couper en parlant kontre-dicar su parol.ant.e; se couper la gorge
avec quelqu'un duelar kun ulu; étoffe qui se coupe stofo
konsum.it.a per plis.ad.o
couperet hako-kultelo
couperose kuproso
couperosé kupros.it.a
coupeur tali.ist.o, tali.er.o; coupeur de bourse burso-furt.ist.o,
burso-furt.er.o
couplage kuplo, par.ig.o
couple (sens féminin) duo; (sens masculin)
paro; (attache) par-lig.il.o; (mécanique) couple
de forces forco-paro
coupler (transitif) par.ig.ar; (avec la couple)
kun-ligar; (mécanique) kuplar
couplet kupleto, strofo; (tirade) tirado
coupoir tranch.il.o
coupole kupolo
coupon (de rente)kupono; (d'étoffe) rest.aj.o,
trancho-rest.aj.o; (de théâtre) bilieto
coupure (action) trancho, seko; (résultat)
tranch.ur.o, sek.ur.o; (morceau coupé) tranch.aj.o; (monnaie)
divido-moneto; (billet) divido-bilieto; faire une coupure
(dans une oeuvre) facar supreso
cour (de maison, royale, de justice)korto; (que l'on
fait à une femme, un grand) kurtezo, kurtez.ad.o; cour d'honneur
honor-korto; cour d'amour amor-korto; la cour des comptes
korto di la konti; haute cour supra korto, ecept.al.a korto; dame
de la cour kort.an.in.o; basse cour pultr.ey.o, ucel-korto;
faire la cour à une femme kurtezar hom.in.o; faire la
cour à un roi kurtezar la rejo; être bien en cour
havar la favoro; hors de cour exter la proceso
courage (sens masculin)kurajo; (interjection)
kurajo!, kuraje!; avec courage kuraje; sans courage sen-kuraja;
avoir le courage de (transitif) kurajar; donner du courage
à quelqu'un kuraj.ig.ar ulu; prendre courage kuraj.esk.ar;
prendre son courage à deux mains facar granda esforco
courageux kuraj.oz.a
courailler (transitif) dise kurar, dise kur.ad.ar
couramment ordinare, kustum.al.e; lire couramment lektar
flu.ant.e
courant (adjectif) kur.ant.a; (écriture, eau)
flu.ant.a; (année, mois) nuna; prix courant (ordinara)
preco, (ordinara) tarifo; titre courant pagin-titulo; main courante
klado-libro; régler les affaires courantes aranjar la prezenta
aferi; X (sens masculin, d'eau, électricité, etc.)
fluo; courant d'air aer-fluo; au courant de la plume per
kur.ant.a plumo; être au courant esar instrukt.it.a, esar
experta, havar experienco, havar kustumo (pri); se mettre au courant
aquirar instrukto (pri), aquirar kustumo (pri); être au courant
d'une affaire esar inform.it.a pri afero; être au courant
(à jour) esar kompleta til la dio; mettre au courant
informar (ulo pri ulo); (à jour) igar kompleta til la dio.
courbatu kurbatur.it.a
courbature kurbaturo
courbaturer (transitif) kurbaturar
courbe (adjectif, sens féminin) kurva, kurvo
courbement kurv.ig.o, kurv.esk.o
courber (transitif) kurv.ig.ar; courber en arc
ark.ig.ar; courber la tête inklinar la kapo; X (intransitif)
courber sous le faix flexar sub la karg.aj.o; se courber
kurv.esk.ar; inklin.es.ar, inklinar su
courbette (de cheval) salut-flexo; faire des courbettes
facar humil.aj.i
courbure (qualité) kurv.es.o; (action)
kurv.ig.o; (résultat) kurv.ig.ur.o
courette kort.et.o
coureur (sens masculin) kur.ant.o, kur.er.o, kur.ist.o;
(de joute) kur-konkurs.ant.o; (qui fait des courses) komision.ist.o;
coureur de tavernes frequent.er.o di taverni; coureur de filles
persequ.er.o di hom.in.i; (sens féminin) coureuse
deboch.er.in.o
courir (intransitif) kurar, kur.ad.ar; courir un danger
venar en danjero; courir les rues flanar tra la stradi; courir
la poste kurar rapide, vehar rapide; courir à sa perte
kurar a sua periso; courir après quelqu'un kurar dop ulu,
persequar ulu; courir une carrière par-kurar stadio; courir
la chance probar chanco; courir le risque probar risko; courir
deux lièvres à la fois persequar du lepori kune; courir
les honneurs persequar la honori, ambiciar la honori; courir le
monde frequentar la mond.um.o; courir au plus pressé
aranjar lo maxim urj.ant.a; courir sus à quelqu'un asaltar
ulu; faire courir un bruit dis-semar rumoro; le mois courant
la nuna monato; par le temps qui court en la nuna tempo; les
intérêts courent depuis un an la interesti fluas de un
yaro; couru frequent.at.a, priz.at.a, demand.at.a.
courlieu, courlis kurlio
couronne (aussi de dent)krono; couronne de fer
fera krono; couronne fermée kloz.it.a krono; aspirer à
la couronne ambiciar la krono, ambiciar la rej.es.o, aspirar la krono,
aspirar la rej.es.o; discours de la couronne tron-diskurso.
couronnement (acte) kron.iz.o; (d'un édifice)
kron.iz.ur.o; (d'une carrière) kron.iz.o, komplet.ig.o (di
kariero); (d'un cheval) genu-kalv.ig.o
couronner (transitif) kron.iz.ar; (par un prix)
premi.iz.ar; couronner des voeux satisfacar deziri; (cheval)
couronné genu-kalva.
courrier (personne) kuriero; (ce qu'elle porte)
posto-livr.aj.o; (sens maritime) kurier-navo; par retour du courrier
per retro-ven.ant.a posto; faire son courrier skribar sua letri;
dépouiller son courrier explorar la letri recev.it.a.
courroie rimeno; courroie sans fin sen-fina rimeno
courroucer (transitif) irac.ig.ar (ulu); se courroucer
irac.esk.ar; courroucé irac.ant.a
courroux iraco; entrer en courroux, se mettre en courroux
irac.esk.ar
cours (enseignement, commerce, finance) kurso; (de
l'eau) fluo; (promenade) korso; (des événements)
marcho, sucedo; (des astres) ir.ad.o, jiro; (d'une maladie)
evoluciono; cours d'eau aquo-fluo; donner libre cours à
lasar fluar, liber.ig.ar; cours forcé koakt.at.a cirkul.ad.o;
avoir cours havar kurso, cirkular, darfar cirkular; suivre son
cours evolucionar regul.oz.e, evolucionar norm.al.e; en cours d'exécution
nun exekut.at.a; au cours de son voyage dum lua voyajo; voyage
au long cours fora navig.ad.o
course kuro, kur.ad.o; (d'un piston) stroko; (sens
maritime) korsar.er.o; faire la course korsar.es.ar; faire
des courses facar komisioni, facar demarshi; course en voiture
vetur-iro; à la course per kuro; kur.op.e; champ de courses
kur-agro; course à obstacles obstaklo-kuro; léger
à la course kur-ajil.a; prendre le pas de course kur.esk.ar.
coursier kur-kavalo
court kurta; prendre par le plus court sequar la maxim
kurta voyo; faire la courte échelle à quelqu'un servar
ad ulu kom (kurta) skalo; avoir l'haleine courte havar kurta respir.ad.o;
avoir la mémoire courte havar febla memor.ad.o; avoir
la vue courte esar miopa; être à court d'argent indijar
pekunio; être pris de court havar tro kurta tempo; le plus
court pour vous est de vous taire la maxim simpla por vu esas tacar;
X (adverbe) tout court nure, sole, simple; rester
court esar embaras.at.a, tacar pro embaraso; couper cour à
quelque chose halt.ig.ar ulo, ces.ig.ar ulo; arrêter court
halt.ig.ar bruske, halt.ig.ar subite; tourner court jirar tro bruske,
jirar tro kurve
courtage kurtajo, kurtajo-taxo; faire le courtage kurtajar
courtau (adjectif, sens masculin) kurt.a, kurt.ach.a;
kurt.o, kurt.ach.o
courtauder (transitif) taliar la kaudo e la oreli (a)
courte-paille (tirer à la) lotriar per la kurta palio
courte-pointe lit-kovr.il.o (steb.it.a)
courtier kurtaj.ist.o, kurtaj.er.o; (sens figuratif)
mediac.ant.o, mediac.er.o
courtilière grilio-talpo
courtine (aussi fortification) kurteno
courtisan (adjectif, sens masculin)kort.an.a, kort.al.a;
kort.an.o
courtisane amor.ist.ino, amor-vend.ist.in.o
courtiser (transitif) kurtezar (ulu)
courtois polita, polit.eg.a
courtoisie polit.es.o, polit.eg.es.o
couseuse (personne) sut.ist.in.o; (machine) sut-mashino
cousin(e) (personne, parent) kuz.o, kuz.ul.o, kuz.in.o;
(insecte) kulco; cousin germain primara kuzo; cousin issu
de germain sekundara kuzo; le roi n'est pas son cousin
lu ne kambius kun la rejo
cousinage (parenté) kuz.es.o, (ensemble)
kuz.ar.o
coussin kuseno
coussinet (aussi sens technique) kusen.et.o
coût kusto
couteau kultelo; couteau à papier paper-kultelo;
jouer du couteau agar per kultelo, kombatar per kultelo; avoir
le couteau sur la gorge esar sub la kultelo, esar sub la minaco di
kultelo
coutelas kultel.eg.o
coutelier (fabricant) kultel.ist.o, kultel.if.ist.o;
(marchand) kultel.ist.o, kultel-vend.ist.o
coutellerie (fabrication) kultel.eri.o, kultel.if.eri.o;
(boutique) kultel.eri.o; (commerce) kultel-vend.ad.o
coûter (transitif) kustar; coûter les
yeux de la tête kustar cher.eg.e, esar cher.eg.a; à
prix coûtant ye kusto-preco; combien cela vous a-t-il coûté?
quante to kustis de vu?; cela lui a coûté la vie to
kustis de lu la vivo; rien ne lui coûte pour... lu sparas
nulo por...; coûte que coûte po irga preco; tout
lui coûte omno esas des-facila a lu, omno esas pen.oz.a a lu;
il n'y a que le premier pas qui coûte l'un.esm.a pazo esas
minim facila
coûteux kust.ant.a, kust.oz.a; chera
coutil kutio
coutre kultelo, plugo-kultelo
coutume (aussi droit) kustumo; avoir coutume de
kustumar; de coutume kustume; chose passée en coutume
kozo kustum.at.a.
coutumier kustum.al.a, (habituel) kustum.at.a, (qui
a coutume) kustum.ant.a; droit coutumier kustum.al.a leg.ar.o.
couture (action) suto, sut.ad.o; (faite) sut.ur.o;
couture piquée steb-sut.ur.o; couture en surjet surjeto;
(cicatrice) cikatro; battre quelqu'un à plate couture
vinkar ulu komplete
couturer (transitif: marquer de cicatrices) cikatr.iz.ar
(ulu)
couturier (tailleur) talior.ul.o (por hom.in.i)
couturière talior.in.o (por hom.in.i)
couvade, couvage kovo, kovo-tempo
couvain kov.aj.o
couvaison kov.ad.o
couvée (oeufs) kov.aj.o; (petits) yun.ar.o,
kov-yun.ar.o
couvent kuvento, monak.ey.o
couver (transitif) kovar; (sens figuratif) couver
un projet meditar projeto; couver une maladie inkubacar morbo;
couver quelqu'un des yeux regardar ulu pasion.oz.e X (intransitif:
feu) dormar; (maladie) inkubacar
couvercle kovr.il.o
couvert (toit) tekto; (logis) loj.ey.o; (de
table) manj.il.ar.o; mettre le couvert garnisar la tablo; mettre
à couvert shirmar (ulu, de ulo); être à couvert
esar shirm.at.a (de ulo); sous le couvert de quelqu'un sub la nomo
di ulu, sub la adreso di ulu.
couverte (passer à la) mantear (ulu)
couverture kovr.il.o, teg.il.o; (de lit) lit-kovr.il.o;
(de toit) tekto-kovr.ur.o; (de banque) garantio; troupes
de couverture protekt.ant.a trupi.
couverturier kovr.il.ist.o, kovr.il.if.ist.o
couvet pod-varm.ig.il.o
couveuse (poule) kov.er.in.o, kov.ant.in.o; (artificielle)
kov.il.o, kov-aparato
couvre-chef kap-vesto
couvre-feu (signal) extingo-signalo; fair-interdikto
couvre-joint (technique) lasho
couvre-lit lit-teg.il.o
couvre-nuque nuk-kovr.il.o, lit-teg.il.o
couvreur tekt.ist.o
couvrir (transitif) kovrar (ulu, ulo, per); en enveloppant
plus ou moins) tegar; (d'un toit) tekt.iz.ar; (abriter)
shirmar (ulo, de ulo); (protéger) protektar (ulu); (des
frais) suportar, kompensar; (une femelle) kopulacar (kun); se
couvrir (d'un chapeau) kovrar sua kapo, metar chapelo; chemin
couvert kovr.it.a voyo; temps couvert nub.oz.a vetero; à
mots couverts per enigmata vorti
covendeur kun-vend.ant.o
coxal hanch.al.a
coxalgie koxalgio